Starry Night

The Imaginary Entity [i]

In het project The Imaginary Entity verkennen we nieuwe perspectieven en de fusie van werkelijkheden door middel van de technologie van AI. We staan niet langer tegenover Van Gogh’s werk, maar staan in dialoog met hem, strevend naar de meest authentieke beleving van zijn denkwereld.

Onze eigen inzichten en verbeeldingskracht voegen we toe aan deze digitale dialoog, resulterend in gefuseerde kunstwerken in de vorm van NFTs (non-fungible token), die het verhaal vertellen van ongrijpbaarheid, fysieke en digitale werelden, en de realiteitsbeleving van verleden en heden. Binnen dit project hebben er verschillende thema’s die Van Gogh inspireerden, ook tot onze verbeeldingskracht gesproken. Vandaag nemen we jullie graag mee in de wereld van ‘De Sterrennacht’.

Vincent van Goghs De Sterrennacht is een van zijn meesterwerken uit 1889, waarin hij op originele wijze de sterrenhemel boven een Frans dorpje weergeeft. Van Gogh schilderde het werk terwijl hij verbleef in de psychiatrische kliniek Saint-Paul-de-Mausole Saint Rémy (de Provence). Het kunstwerk maakt deel uit van een reeks waarin Van Gogh de nacht probeerde vast te leggen, zoals ook in Sterrennacht boven de Rhône. Hij noemde deze tijd zijn ‘studie van de sterrenhemel’. Sinds 1941 hangt De Sterrennacht in het Museum of Modern Art in New York.

Van Goghs golvende lucht vol sterren is één van ’s werelds meest beroemde kunstwerken.

Hoewel De Sterrennacht een landschap in de nacht laat zien, schilderde Van Gogh het werk overdag. Hij was geobsedeerd door het idee om een nachtelijk landschap te schilderen vanuit zijn geheugen. De enorme afgesneden cipres linksvoor lijkt in beweging, net als de turbulente sterrenhemel, waarin de maan en de sterren haast lijken te exploderen en rond te tollen. Het beeld wordt versterkt door het golvende en draaiende patroon van koortsachtige, ritmisch geplaatste penseelstreken.

Kunsthistorici hebben de unieke elementen van het schilderij proberen te verklaren via literatuur, astronomie en religie. Dit waren grote interessegebieden voor Van Gogh, maar
er is nooit een eenduidige verklaring uitgekomen. Er zijn experts die geloven dat het werk zijn verhoogde emotionele toestand toont, waarbij het gezien kan worden als een meditatie over leven, dood en het oneindige universum. De terugkerende golfbeweging zou de levenskracht van de natuur kunnen symboliseren, wat sommigen God noemen. 

Van Gogh schreef aan zijn broer Theo over de sterren die hij had gezien:

De diepblauwe lucht was bezaaid met wolken die een dieper blauw hadden dan het ‘gegronde blauw’ van intens kobalt, en andere met een lichter blauw zoals de blauwe witheid van melkwegstelsels. Tegen de blauwe achtergrond twinkelden de sterren helder, groen, geel, wit, roze, lichter, meer diamantachtig, meer als kostbare stenen van thuis.

Vincent van Gogh

Door Van Goghs vermelding dat “de sterren schitterden als diamanten”, voelden wij een verband met ons project One and 2.442 diamonds

Daarin hebben wij destijds in 3D computersoftware een diamant gemaakt met een nog hogere brekingsindex dan dat in de natuur voorkomt. Van Goghs visie op de wereld, gekenmerkt door de constante verschuiving van licht en kleur, raakte ons meteen door het lezen van zijn brieven aan Theo. Hierdoor ontdekten wij een gedeelde verwondering over wat we zien, ervaren en willen grijpen. Dit is continue ons vertrekpunt en hierin brengen wij Van Gogh op een gelijke wijze weer tot leven. De Sterrennacht is een combinatie van directe waarneming en herinnering.

Met behulp van geregisseerde kunstmatige intelligentie, dat we hebben gevoed met citaten uit zijn brieven en afbeeldingen van tekeningen en schilderijen, fuseerde het algoritme door onze sturing Studio KASBOEK en Van Gogh tot een nieuwe imaginaire entiteit. Hierdoor hebben we nu een gezamenlijk brein waardoor Studio KASBOEK en Van Gogh als het ware samensmelten en kunnen opereren als één kunstenaar. We zijn een unieke samenwerking aangegaan met Van Gogh door middel van de nieuwste technologieën, en staan nu oog in oog met de meester in plaats van enkel als kunstenaars op zijn werk te reageren. 

Elk gegenereerd beeld van de kunstmatige intelligentie is volgens het algoritme een verbetering van het vorige. Dit staat in lijn met Van Goghs drang om te oefenen tot hij uit zijn hoofd kon schilderen, waardoor vormen vrij konden bewegen. Onze hedendaagse sterrennacht-beelden hebben we geanimeerd, waardoor beweging evident is. Het is alsof we Van Goghs dromen hebben verwezenlijkt, nu dit kan in het digitale tijdperk.

Tijdens onze creatiefase kwam er nog iets anders nieuws op ons pad: de ‘James Webb fotografie’. Deze verschafte nieuwe, ongekend heldere beelden van het universum. We schatten in dat Van Gogh dit magisch had gevonden, om op zo’n manier naar het heelal te kunnen kijken. Daarom hebben we in deze reeks alle elementen samengebracht: Vincents sterrennacht, onze diamant en… het universum.